Legionelloza – zagrożenie dla osób o obniżonej odporności
Legionelloza jest chorobą zakaźną, która nie jest przenoszona z człowieka na człowieka. Jednakże istnieje grupa osób, które są bardziej narażone na zachorowanie: osoby z obniżoną odpornością, palacze, osoby chorujące przewlekle oraz osoby starsze.
Od kilku dni zdrowotne doniesienia z województwa podkarpackiego wzbudzają szerokie zainteresowanie w całej Polsce, gdyż liczba zakażonych bakterią Legionella pneumophila stale rośnie. Do tej pory (24.08) z powodu zakażenia hospitalizowano ponad 76 osób, a śmierć pięciu z nich potwierdzono.
Legionella pneumophila jest bakterią, która może występować w różnych środowiskach, a jej rezerwuarem są woda i mokra gleba. Dotychczas wykrywano ją w instalacjach wodno-kanalizacyjnych hoteli, szpitali, domów opieki, w kurkach i sitkach prysznicowych, w zbiornikach magazynujących wodę, urządzeniach klimatyzacyjnych i nawilżających, w basenach z hydromasażem, basenach termalnych, basenach spa, w urządzeniach medycznych. Bakteria Legionella potrzebuje do namnażania odpowiedniej temperatury (między 20°C a 50°C) oraz obecności w wodzie zanieczyszczeń i osadów, które służą jako pożywka.
Wirusy i bakterie występujące w mgle wodnej są niebezpieczne, ponieważ mogą powodować poważne choroby, gdy dostaną się do płuc. Może to prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli czy zapalenie oskrzelików.
Legionella nie zaraża poprzez spożycie wody, co oznacza, że nie ma potrzeby obawiać się o zakażenie w przypadku jej konsumpcji. Jednakże ryzyko zarażenia wzrasta, jeśli woda zostanie wciągnięta do dróg oddechowych, gdy np. zakrztusimy się jej spożywaniem.
Osoby starsze, które mają zaburzenia płuc, kardiologiczne lub inne choroby, są szczególnie podatne na zachorowanie na legionellozę. Ponadto, u osób z osłabionym układem odpornościowym, wynikającym z leczenia onkologicznego, immunosupresyjnego lub autoimmunologicznego, ryzyko zachorowania jest wyższe niż u osób zdrowych.
Legionelloza, popularnie zwana „chorobą legionistów”, została po raz pierwszy zdiagnozowana w grupie weteranów jednego z amerykańskich legionów, którzy spotkali się na zjeździe w Filadelfii w 1976 roku. Wówczas 186 osób zakwaterowanych w jednym z hoteli zachorowało na ostre zapalenie płuc, przy czym 34 osoby, w tym pięcioro z obsługi hotelu, zmarły. To właśnie wtedy Joseph MacDade odkrył nową i do tej pory nieopisaną bakterię, która okazała się przyczyną tego zachorowania.
Chorzy zazwyczaj skarżą się na ogólne zmęczenie i uczucie rozbicia, a także na bóle mięśni, bóle głowy i gorączkę. Przez okres jednego dnia, zwykle pojawiają się objawy zapalenia płuc, w postaci kaszlu, duszności oraz bólu w klatce piersiowej. U jednej trzeciej zakażonych pojawiają się również objawy ze strony przewodu pokarmowego, takie jak wymioty, biegunka lub bóle brzucha.
„Od zakażenia do pełnoobjawowej choroby mija średnio 5-6 dni, jednak maksymalny okres trwa od 2 do 10 dni, czyli możemy jeszcze spodziewać się nowych zachorowań w Rzeszowie, bo część osób może być jeszcze w okresie wylęgania się tej choroby” – mówiła w czwartek rano (24.08) w radiu TOK FM prof. Anna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Ludzie są narażeni na zakażenie Legionella pneumophila poprzez wdychanie aerozolu zawierającego patogeny, wytwarzanego przez klimatyzacje i fontanny. Dlatego ważne jest, aby utrzymywać je w czystości i regularnie je konserwować.
Choroba Legionella pneumophila jest leczona antybiotykami, jednak hospitalizacja jest często konieczna do monitorowania stanu pacjenta. W celu postawienia diagnozy konieczne jest wykonanie specjalnych badań laboratoryjnych.
Choroba Legionella pneumophila może przybierać postać pozapłucną, w której najczęściej pojawiają się objawy grypopodobne, takie jak wzrost temperatury ciała, dreszcze, bóle głowy i mięśni oraz zakażenie górnych dróg oddechowych. Na szczęście w większości przypadków choroba ustępuje samoistnie po kilku dniach.
Aby zminimalizować ryzyko zakażenia Legionella pneumophila, ważne jest, aby przestrzegać zasad higieny i dokonywać regularnych kontroli stanu technicznego klimatyzacji i fontann. Jest to szczególnie ważne w miejscach publicznych, w których skupiska ludzi są bardziej prawdopodobne.
Chociaż udając się na wakacje możemy być podekscytowani nowymi doświadczeniami, warto pamiętać o ryzyku zakażenia legionellą. Każdego roku w Europie odnotowuje się ponad 1000 przypadków tego schorzenia, które występują w obiektach turystycznych, takich jak hotele, pensjonaty czy kempingi. Aby zminimalizować ryzyko zakażenia, specjaliści ze stacji sanitarno-epidemiologicznych zalecają, aby informować lekarza o wyjeździe poza miejsce zamieszkania, noclegach w hotelu oraz korzystaniu z wanien z hydromasażem, jeśli wystąpiły objawy w ciągu dwóch tygodni od tych wydarzeń.
„Obecnie na Podkarpaciu mamy duże ognisko – liczba zakażonych przekroczyła 70 osób, kilka osób zmarło, a liczba zakażeń na pewno jest niedoszacowana. Z niecierpliwością czekam na dochodzenie, co było źródłem zakażeń, bo tylko w ten sposób możemy zahamować rozprzestrzenianie się bakterii i wyciągnąć wnioski na przyszłość” – mówiła prof. Zajkowska we wspomnianym wywiadzie radiowym.
Zachorowania z powodu bakterii Legionella są zazwyczaj związane z zanieczyszczoną wodą. W związku z tym ważne jest, aby wszystkie systemy wodne kontrolowane były regularnie, w szczególności w okresie letnim.
Utrzymanie systemów wodnych w dobrej kondycji jest kluczem do uniknięcia zachorowań. Wszystkie systemy wodne powinny być regularnie czyszczone, a zanieczyszczona woda powinna być natychmiast wymieniana.
Najczęściej występujące przypadki zachorowań dotyczą budynków użyteczności publicznej i oddziałów szpitalnych, które są szybko wykrywane. Trzeba jednak zachować szczególną ostrożność w okresie letnim, kiedy systemy nawilżające są szeroko stosowane.
Kontrola systemów wodnych jest konieczna, aby uniknąć czynników zwiększających ryzyko infekcji bakteriami Legionella. Regularne czyszczenie i wymiana wody są najlepszymi sposobami na zmniejszenie ryzyka.
Ponadto, jeśli w rurach znajdują się bakterie Legionella, należy je szybko identyfikować i usunąć. Ważne jest, aby zapobiegać infekcjom, poprzez regularne monitorowanie i czyszczenie systemów wodnych.
Kontrola systemów wodnych może chronić ludzi przed zachorowaniami związanymi z bakteriami Legionella. Jest to szczególnie ważne w przypadku budynków użyteczności publicznej i szpitali, ponieważ są one bardziej narażone na infekcje. Regularna kontrola i czyszczenie systemów wodnych jest więc konieczne.
W okresie letnim, kiedy systemy nawilżające są intensywnie stosowane, trzeba zwracać szczególną uwagę na zanieczyszczenia wody. Zanieczyszczona woda może być źródłem infekcji bakteriami Legionella, dlatego ważne jest jej regularne monitorowanie i wymiana.
Aby uniknąć zachorowań związanych z bakteriami Legionella, ważne jest, aby systemy wodne były regularnie kontrolowane i czyszczone. W ten sposób można skutecznie zapobiegać infekcjom i chronić ludzi przed zachorowaniami.
Aby zapobiec legionellozie, należy:
- Regularnie sprawdzać i dezynfekować urządzenia, w których występuje woda, zgodnie z zaleceniami producenta, w celu usunięcia potencjalnych siedlisk legionelli.
- Używać filtrów antywirusowych w celu usunięcia zanieczyszczeń z powietrza.
- Kontrolować temperaturę wody w urządzeniach grzewczych, aby upewnić się, że jest zawsze powyżej 60°C.
- Regularnie odkręcać wodę w kranach i urządzeniach grzewczych, zwłaszcza jeśli nie były używane przez dłuższy czas.
Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia legionellozą, należy zaplanować wakacje w bezpiecznym miejscu, w którym wdrożono odpowiednie środki kontroli i przeciwdziałania zakażeniom Legionella. Można to uczynić, sprawdzając stronę Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób, gdzie publikowany jest spis hoteli, które podejmują skuteczne działania w zakresie zapobiegania zakażeniom.
Przed przystąpieniem do korzystania z pokoju hotelowego, warto sprawdzić czy woda z kranu ma właściwą temperaturę – zarówno zimna jak i ciepła. W przypadku wody zimnej, należy upewnić się, że jej temperatura nie przekracza 20°C. W przypadku wody ciepłej, temperatura powinna oscylować w okolicach 50°C – 60°C, ale tak aby nie była zbyt gorąca, by można było włożyć do niej ręce na dłużej niż kilka sekund. Jeśli w pokoju hotelowym do tej pory nie korzystano, można odkręcić kran na kilka minut, aby osiągnąć właściwą temperaturę.
Osoby narażone na cięższy przebieg zakażenia legionellozą, takie jak osoby z obniżoną odpornością, powinny unikać sytuacji, w których mogą rozprzestrzeniać się aerozole – dlatego też lepiej powstrzymać się od korzystania z wanny typu whirlpool i innych udogodnień. Wszelkie dodatkowe informacje dotyczące legionellozy oraz link do Technical Guidelines for the Investigation, Control and Prevention of Travel Associated Legionnaires’ Disease można znaleźć na stronie internetowej ELDSNet*.
Treść pochodzi z serwisu: pap-mediaroom.pl
