5 December 2024
Gospodarka i Biznes

Rosnąca odpowiedzialność księgowych w kontekście trójkąta umów

  • 12 listopada, 2024
  • 13 min read
Rosnąca odpowiedzialność księgowych w kontekście trójkąta umów

Księgowa może być pociągnięta do odpowiedzialności karnej za stosowanie tzw. „trójkąta umów”, zwłaszcza w przypadkach, gdy prowadzi to do unikania opodatkowania lub unikania odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Ryzyka obejmują m.in.: 1. Uporczywe naruszanie praw pracownika wynikających ze stosunku pracy lub ubezpieczenia społecznego (kara grzywny, ograniczenie wolności do 2 lat lub pozbawienie wolności) zgodnie z art. 218 k.k. 2. Zgłoszenie nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość (kara grzywny, ograniczenie wolności do 2 lat lub pozbawienie wolności) zgodnie z art. 219 k.k. 3. Przywłaszczenie mienia (kara do 5 lat pozbawienia wolności) zgodnie z art. 284 §2 k.k. Ponadto, księgowa może być odpowiedzialna za przestępstwa skarbowe, takie jak zaniżenie zaliczek na podatek dochodowy zgodnie z art. 78 k.k.s. lub podanie nieprawdziwych informacji w dokumentach podatkowych zgodnie z art. 80 k.k.s.

Dlaczego księgowa ponosi większą odpowiedzialność niż pracodawca?

Księgowa ponosi większą odpowiedzialność niż pracodawca ze względu na jej formalną rolę w prowadzeniu dokumentacji księgowej oraz rozliczeń podatkowych i ubezpieczeniowych. Zgodnie z przepisami prawa karnego i karno-skarbowego, osoba odpowiedzialna za obliczanie, pobieranie i terminowe wpłacanie należnych podatków oraz składek ZUS może ponosić konsekwencje za niewywiązanie się z tych obowiązków, nawet jeśli nie jest właścicielem firmy, lecz jest wyznaczona przez pracodawcę do rozliczeń podatkowych i składkowych.

Jeśli pracownik podpisuje umowę zlecenia lub umowę o dzieło z inną firmą, a pracodawca korzysta z efektów tej pracy, to zgodnie z przepisami pracodawca musi opłacać składki za pracownika. Nawet jeśli nie ma bezpośredniego stosunku prawno-prawnego między pracownikiem a pracodawcą, osoba wykonująca pracę na podstawie takiej umowy może być uznana za pracownika. W takiej sytuacji pracodawca ponosi odpowiedzialność za opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne, a nie podmiot trzeci, który wypłaca wynagrodzenie. Aby zabezpieczyć się w takiej sytuacji, pracodawca może zawrzeć klauzule dotyczące przepływu informacji o przychodach pracownika z innych umów oraz żądać zaświadczenia o zarobkach uzyskiwanych od innego podmiotu.

Kara za oszustwo podatkowe dla pracodawcy

Zgodnie z art. 56 k.k.s., oszustwo podatkowe może skutkować karą grzywny do 720 stawek dziennych lub karą pozbawienia wolności. Sąd może również wymierzyć obie te kary łącznie, a w przypadku braku ograniczenia, karę pozbawienia wolności można orzec w wysokości do 5 lat. Ustawodawca zastosował maksymalną możliwą liczbę stawek dziennych (720) ze względu na wysoki stopień społecznej szkodliwości czynów z art. 56 § 1 oraz § 2 k.k.s. W przypadku mniejszej kwoty podatku narażonego na uszczuplenie, karą może być jedynie grzywna do 720 stawek dziennych. Za wykroczenie skarbowe sąd może wymierzyć grzywnę określoną kwotowo, bez stosowania stawek dziennych, mieściącą się w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia.

Trójkąt umów polega na sytuacji, gdy pracodawca musi opłacać składki za pracownika, który wykonuje umowę zlecenia dla innego podmiotu. Zdarza się coraz częściej, że pracodawcy muszą płacić składki za pracowników, którzy po godzinach pracy wykonują zlecenia dla innych firm, nawet jeśli pracodawca nie jest świadomy tego faktu. Zgodnie z przepisami, osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło może być uznana za pracownika i podlegać obowiązkowym składkom ZUS.

Przepis ten ma na celu ochronę pracowników przed unikaniem opłacania składek przez pracodawców poprzez zawieranie umów cywilnoprawnych. Jednakże, jego interpretacja może budzić wątpliwości i prowadzić do niejasności w praktyce.

W świetle przepisów dotyczących „na rzecz” pojawia się wiele kontrowersji. ZUS i sądy interpretują to sformułowanie jako brak konieczności istnienia stosunku prawnego między wykonawcą zlecenia czy dzieła a przedsiębiorcą, który ma opłacić składki. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca może uznać zleceniobiorcę za pracownika, gdy przejmuje efekty pracy wykonanej na podstawie umowy z podmiotem trzecim, na przykład umowy o podwykonawstwo. Przykładowo, pracodawca „A” zatrudnia pracownika „B” do produkcji drzwi, a pracownik „B” dorabia sobie po godzinach klamki na rzecz przedsiębiorcy „C”, który sprzedaje je pracodawcy „A”. Kto odprowadza składki? Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego, płatnikiem składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu umowy o dzieło zawartej z osobą trzecią będzie pracodawca „A”. Taka interpretacja wydaje się uzasadniona, gdy pracodawca celowo oddelegowuje pracownika do wykonania dzieła na podstawie umowy z innym podmiotem, mając zamiar z tego dzieła skorzystać.

W naszym przykładzie sytuacja wyglądałaby tak, że producent drzwi „A” założyłby spółkę-córkę „C”, która produkowałaby klamki, montowane w drzwiach produkowanych przez „A”. Pracownik producenta „A” wykonywałby te klamki na zlecenie spółki „C” po zakończeniu pracy u producenta „A” i dodatkowo robiłby to w tej samej hali produkcyjnej, dzielonej przez firmy „A” i „C”. Zupełnie inna sytuacja jest w przypadku, gdy producent „A” kupuje klamki od producenta „C”, nawet nie wiedząc, że klamki te wykonał jego pracownik. Mimo to, ZUS nakłada obowiązek płacenia składek na pracodawcę „A” nawet w takich sytuacjach.

W jaki sposób pracodawca może zabezpieczyć się przed tymi sytuacjami?

Pracodawca ma obowiązek wyliczenia i przekazania ZUS składek na ubezpieczenie społeczne pracownika od sumy przychodów z umowy o pracę oraz umów zawartych z podmiotami trzecimi. Jak więc pracodawca może uzyskać informacje o wysokości wynagrodzenia pracownika z tytułu umowy z podmiotem trzecim?

Pracodawca może podjąć kilka kroków w celu zabezpieczenia się przed agencją pracy, która stosuje trójkąt umów. Oto kilka sugestii:

1. Staranne badanie agencji pracy: pracodawca powinien dokładnie zbadać agencję pracy przed podjęciem współpracy. Warto sprawdzić jej reputację, historię działalności, opinie innych klientów oraz zwrócić uwagę na ewentualne ostrzeżenia lub sprawy prawne związane z agencją.

Pracodawca powinien zawrzeć szczegółową umowę z agencją pracy, w której precyzyjnie określone będą warunki współpracy, w tym zakres odpowiedzialności agencji za składki ubezpieczeniowe pracowników, a także wymogi dotyczące przekazywania informacji o wynagrodzeniach.

Weryfikacja dokumentów pracowniczych jest kluczowym elementem procesu rekrutacji. Pracodawca powinien żądać od agencji dostarczenia pełnej dokumentacji pracowników, takiej jak umowy o pracę, umowy zlecenia czy oświadczenia o wynagrodzeniach. Regularna aktualizacja i kontrola tych dokumentów jest niezbędna dla zapewnienia legalności zatrudnienia.

Monitorowanie przepływu informacji: pracodawca może żądać regularnych raportów lub zaświadczeń o wynagrodzeniach pracowników zatrudnionych przez agencję pracy. To pozwoli pracodawcy na bieżąco śledzić zarobki pracowników i obliczać odpowiednie składki na ubezpieczenia społeczne.

Jeśli masz wątpliwości lub trudności związane z umowami i zabezpieczeniem praw pracodawcy, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy. Prawnik będzie w stanie udzielić konkretnych porad i wsparcia zgodnie z indywidualną sytuacją i potrzebami pracodawcy.

Współpraca z renomowanymi agencjami pracy jest kluczowa w minimalizowaniu ryzyka stosowania trójkąta umów. Wybieranie agencji z dobrą reputacją i pozytywnymi referencjami, które przestrzegają przepisów prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, może pomóc w zapewnieniu bezpieczeństwa i legalności zatrudnienia.

Według Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, zgodnie z uzasadnieniem wyroku z dnia 25 czerwca 2014 roku (III AUa 1982/13), celowe jest wprowadzenie klauzul dotyczących przepływu informacji o przychodach pracownika związanych z dodatkowymi stosunkami cywilnoprawnymi do umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią (zleceniodawcą pracownika). Sąd ten uznał również, że pracodawca może zobowiązać pracownika do przedstawienia zaświadczenia o zarobkach uzyskiwanych od innego podmiotu.Zgodnie z wyjaśnieniem Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z 20 lipca 2012 roku, pracodawca, który żąda od zleceniodawcy informacji o wysokości wypłaconego wynagrodzenia, nie narusza przepisów o ochronie danych osobowych. Przepisy ubezpieczeniowe, mające stanowić ochronę dla pracowników, powodują wiele trudności po stronie pracodawców, którzy w opisanych sytuacjach są obciążani obowiązkami płatników składek na ubezpieczenie społeczne.

Eksperci alarmują, że ryzyko nieproporcjonalne do zysków ekonomicznych, ale istnieją legalne metody, które można zastosować. Stosowanie nielegalnych praktyk, takich jak trójkąt umów, może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i reputacyjnych dla przedsiębiorstwa. Dlatego ważne jest, aby przedsiębiorcy korzystali z legalnych i przejrzystych rozwiązań, takich jak Socap, które zapewniają bezpieczeństwo prawne i finansowe. Przejście na takie rozwiązania pozwoli uniknąć ryzyka sankcji karnej i negatywnych skutków dla firmy, jednocześnie przynosząc korzyści ekonomiczne. To nie tylko rozsądna decyzja, ale również strategia zrównoważonego rozwoju, która buduje zaufanie i długotrwały sukces.

Przejście od stosowania trójkąta umów do rozwiązania opartego na Socap ma wiele korzyści zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Oto kilka powodów, dlaczego przedsiębiorcy decydują się na to rozwiązanie:

Stosowanie Socap zapewnia legalność i przejrzystość, eliminując ryzyko naruszenia przepisów dotyczących pracy i unikając płacenia podatków. Jest to legalne i przejrzyste rozwiązanie, które zapewnia bezpieczeństwo prawne dla obu stron.

Socap umożliwia precyzyjne i elastyczne zarządzanie środkami finansowymi, co pozwala pracodawcom skoncentrować się na rozwoju firmy. Dzięki temu eliminuje potrzebę niejasnych i skomplikowanych konstrukcji umów, które mogą prowadzić do nieporozumień i trudności w rozliczeniach, co zwiększa efektywność działania.

3. Bezpieczeństwo i zaufanie pracowników: Zapewniamy naszym pracownikom legalną ochronę socjalną, w tym ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, co przekłada się na ich bezpieczeństwo i zaufanie do naszej firmy.

Przedsiębiorcy, którzy oferują stabilne i legalne warunki zatrudnienia, są bardziej atrakcyjni dla wykwalifikowanych pracowników. Dzięki Socapowi mogą budować dobry wizerunek jako odpowiedzialni pracodawcy, co zwiększa ich atrakcyjność dla potencjalnych pracowników.

5. Optymalizacja kosztów: Korzystanie z Socap może skutkować optymalizacją kosztów, w tym obniżeniem składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, co przekłada się na oszczędności dla przedsiębiorcy.

Twoja sugestia:

Proszę o zhumanizowanie tego artykułu.

Odpowiedź ChatGPT:

Księgowa może ponieść konsekwencje karne, jeśli firma stosuje praktykę znaną jako „trójkąt umów”, co oznacza, że pracownik zawiera dodatkową umowę z inną firmą, ale jego praca służy głównie jego pracodawcy. W takich przypadkach, jeśli dochodzi do unikania opodatkowania lub nieodprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, księgowa może być pociągnięta do odpowiedzialności prawnej. Przepisy prawa karnego obejmują między innymi:

Zgodnie z artykułem 218 kodeksu karnego, osoba uporczywie naruszająca prawa pracownika określone w przepisach prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych może zostać ukarana grzywną, ograniczeniem wolności do 2 lat lub nawet karą pozbawienia wolności.

Zgodnie z artykułem 219 k.k., osoba, która podała fałszywe informacje, mogące wpłynąć na prawo do otrzymywania świadczeń lub ich wysokość, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do 2 lat.

3. Zgodnie z art. 284 §2 k.k., za przywłaszczenie mienia grozi kara nawet do 5 lat pozbawienia wolności.

Ponadto, osoba zajmująca stanowisko księgowej może być także odpowiedzialna za przestępstwa skarbowe, takie jak zaniżenie zaliczek na podatek dochodowy (zgodnie z art. 78 k.k.s.) czy podanie nieprawdziwych informacji w dokumentach podatkowych (zgodnie z art. 80 k.k.s.).

Dlaczego to księgowa ponosi odpowiedzialność, a nie pracodawca?

Odpowiedzialność księgowej wynika z jej codziennych obowiązków, które obejmują prowadzenie ksiąg, rozliczanie podatków i składek ZUS. Zgodnie z przepisami (art. 9 §3 kodeksu karnego skarbowego), osoba zajmująca się faktycznie finansami firmy ponosi osobistą odpowiedzialność, nawet jeśli formalnie nie jest właścicielem firmy. Przepisy ordynacji podatkowej (art. 31) również wskazują, że księgowa, jako osoba wyznaczona do rozliczeń, odpowiada za ewentualne błędy.

Konsekwencje oszustwa podatkowego dla pracodawcy

Oszustwo podatkowe wiąże się z surowymi konsekwencjami prawnymi. Według art. 56 kodeksu karnego skarbowego, za oszustwo podatkowe grozi kara grzywny nawet do 720 stawek dziennych lub pozbawienia wolności do 5 lat. Sąd może również orzec obie te kary jednocześnie. Wysokość grzywny zależy od sytuacji majątkowej sprawcy, a stawki dzienne mogą wynosić od jednej trzydziestej minimalnej pensji do jej czterystukrotności. W przypadku niewielkiej kwoty podatku, odpowiedzialność może być łagodniejsza i ograniczona do kary grzywny.

Definicja trójkąta umów

Trójkąt umów to sytuacja, w której pracownik wykonuje dodatkowe zlecenie lub dzieło dla innej firmy, ale ostatecznie praca ta trafia do jego pierwotnego pracodawcy. Może to prowadzić do konieczności opłacenia przez pracodawcę składek na ubezpieczenia społeczne, nawet jeśli pracownik formalnie nie pracuje bezpośrednio na jego rzecz w ramach tej dodatkowej umowy. Przepisy (art. 8 ust. 2a ustawy o ubezpieczeniach społecznych) nakładają obowiązek płacenia składek na pracodawcę, gdy pracownik wykonuje pracę na rzecz firmy, nawet jeśli nie zawarto formalnej umowy między pracownikiem a pracodawcą.

Sądy, w tym Sąd Apelacyjny w Gdańsku, uznają, że jeśli pracodawca czerpie korzyści z pracy wykonanej przez pracownika w ramach zlecenia z inną firmą, to taka osoba może zostać uznana za pracownika. Na przykład, jeśli pracownik pracuje w firmie „A” i wykonuje zlecenie dla firmy „C”, a produkty firmy „C” trafiają z powrotem do firmy „A”, to firma „A” może być zobowiązana do płacenia składek na ubezpieczenie społeczne pracownika.

Jak pracodawca może się zabezpieczyć?

Aby uniknąć konsekwencji wynikających ze stosowania „trójkąta umów”, pracodawca może podjąć kilka kroków:

1. Sprawdzenie reputacji agencji pracy, z którą współpracuje.

2. Wymóg zawarcia szczegółowej umowy z agencją, która precyzuje odpowiedzialność za płacenie składek.

3. Wymaganie od agencji pełnej dokumentacji pracowników.

4. Monitorowanie przepływu informacji o wynagrodzeniach pracowników.

5. Konsultacja z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy, aby uniknąć pułapek prawnych.

Korzyści z przejścia na Socap

W obliczu licznych ryzyk prawnymi i karno-skarbowymi, coraz więcej pracodawców decyduje się na legalne i przejrzyste rozwiązania, takie jak program Socap. Stosowanie Socap pozwala uniknąć pułapek związanych z „trójkątem umów”, optymalizować koszty, budować zaufanie wśród pracowników i tworzyć stabilne warunki zatrudnienia. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą skupić się na rozwoju firmy, zamiast obawiać się konsekwencji prawnych.


Pochodzenie wiadomości: pap-mediaroom.pl

About Author

Wiadomości Białystok

Wykorzystujemy pliki Cookies.    Polityka prywatności    Jak wyłączyć pliki cookies?
ROZUMIEM